Çocuğun kişilik gelişimi. Okul öncesi dönemde kişilik gelişimi kazandırılacak alışkanlıklar, çocuğun yaşamındaki disiplinin temelini oluşturur. Bu da ancak çocuğun daha doğduğu günden itibaren başlayarak anne baba ve aile bireylerinin anlaşarak birlikte ve kararlı bir şekilde hareket etmeleri de sağlanır. Çocuğun kişilik gelişimi konusunda bunlar anne baba tutumları çerçevesinde önem arz eder.
Çocuğun Kişilik Gelişimi Açısından Anne Baba Tutumları
Çocuklarınızın yaşadıkları dünya ve kendileriyle barış halinde olmaları aile ortamında görecekleri ilgi, sevgi ve kararlılıkla mümkündür. Etrafında eşya ve insanların kendisinden daha büyük olduğunu bir dünyaya gözlerini açan bebeğin, bu güvenli ve sıcak ortama ihtiyacı vardır. Henüz doğru ve yanlışı ayırt edemediği için bazı kuralların konulması onu sandığımız kadar rahatsız etmez, aksine güven içinde olabilmesi için bu düzeni arar. Özellikle, tutarsız sonucunda ne olacağı belli olmayan durumlar; stres ve sıkıntı kaynağıdır. Ana babaların bilmesi gereken en önemli şey; “Çocuğun ilk yıllarındaki aile yaşamının izlerini tüm yaşamı boyunca taşıdığıdır.” Aile içinde kazandırılamayan bir alışkanlığın kazandırılmasını öğretmen ve okuldan beklemek yanıltır. Okul öncesi kurum ve ilkokul çocukta bir takım davranış modellerin pekişmesine yardımcı olur. Ancak temelleri evde atılmayan bir modeli kazandırmak hemen hemen olanaksız olduğu gibi okulun başlattığı evde pekiştirilmeyen bir yeni davranış modelinin öğrenilmesi de kalıcı olmaz. Okul öncesi dönemde çocuğun kişilik gelişimi, çocuğun kazanmaya başladığı temel alışkanlıkların bir pekişme dönemidir. Eğer çocuğunuz duygularını dile getirebiliyor olsaydı bakın neler söyleyebilirdi.
Çocuğunuzu güçlü ve kendine güvenen biri olmak için yetiştirmek oldukça zor bir iş olabilir. Bir ebeveyn olarak, çocuğunuzun dünyayı öğrenmede ve anlamada yardımcı olabilecek olumlu bir ortam aldığından emin olmanız gerekir.
Fiziksel ve zihinsel gelişmelerin çoğunluğunun çocukluk döneminin erken dönemlerinde gerçekleştiğini söylemek yanlış olmayabilir. Bu nedenle erken yaşta çocuğun kişilik gelişimi açısından hoşnut olmaya başlamanız önemlidir.
Çocuğun Kendi Kendine Yeten Bir Birey Olmasını İstiyorsanız ?
- Çocuğun kendi kendine yetmeyi ve yönetmeyi öğretin.
- Çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun görev ve sorumlulukları verin.
- Çocuğun kendi seçimlerini yapmasını; kendi kararlarını kendisinin vermesini sağlayın.
- Çocuğun gösterdiği çabaya, gayrete saygı duyun ve destekleyin.
- Onun görev ve sorumluluklarında kendi başına düşünmesini sağlayın.
- Çocuğunuzu diğer kardeşleri ve yaşıtlarıyla karşılaştırmayın.
Özgüvenin Gelişimi
Çocuk çok küçük denecek yaşta özgüvenini geliştirmeye başlar. Özgüven konusunda anne babanın önemi büyüktür. İlk yaşlarda ise annenin önemi daha büyüktür. Beslenme sırasındaki anne-çocuk ilişkisi özgüvenin temelini oluşturur.
Çocuğun Kişilik Gelişimi ve Etki Eden Olumlu Faktörler
- Ana-baba sevgisi
- Ailede çocuk yetiştirme tutumlarındaki tutarlılık
- Ana-babanın kendi aralarındaki iletişimde tutarlı olmaları
- Çocuğa tartışma ve kavgaların yansıtılmaması
- Çocuğa kendisine güvenildiği hissinin verilmesi
- Çocuğun anne-babasıyla geçirdiği nitelikli saatler ve olumlu paylaşımlar.
Ne Yapmalısınız ?
- Artık çocuğunuza güvenmelisiniz ki o da size güvenebilsin.
- Kendi yetiştiriliş tarzınızı çocuğunuz için kullanmamalısınız.
- Başarısızlıklarında çocuğunuzu aşağılayıp utandırmayın.
- Çocuğunuza önem verdiğinizi söz ve davranışlarınızla gösterin.
- Çocuğunuzla iletişimde “sen dili” yerine “Ben dili” yoluyla iletişim kurmalısınız.
- Çocuğa öğüt vermekten, onu azarlamaktan kaçının. Bunun yerine olayların içine katarak somut bir şekilde yaşamasına fırsat verin.
